ኣብ ኣካላት ጓል ኣንስተይቲ ኣብ እዋን ጕርዝውና (puberteten) እንታይ የጋጥም?

ጕርዝውና መብዛሕትኡ ግዜ ኣብ ሞንጎ 8ን 13ን ዓመት ይጅምር። ጕርዝውና ካብ ዝጅምር ክሳዕ ዝውድእ መብዛሕትኡ ግዜ ካብ ሓሙሽተ ክሳዕ ሽድሽተ ዓመት ይወስድ።

ጕርዝውና ምስ ወድአ ናይ ብጽሕቲ ኣካላት ይህልወኪ፡ ብዝያዳ ድማ ናይ ብጽሕቲ ትርኢት ይህልወኪ። ቍመትኪ ድማ እቲ ዝለዓለ ዓቐኑ ይበጽሕ።

ኣብ ጕርዝውና ቆርበትኪ ቅብኣት ወይ ስብሒ ክገብር ይኽእል። pormskar (ንኣሽቱ ጸለምቲ ወይ ጽዓዱ ነጠብጣብ ኣብ ቆርበት) ምርኣይ ድማ ልሙድ እዩ።

ሓሳባትን ስሚዒታትን ይቀያየሩ።

ስምዕታትኪ ካብ ዝነበሮ ንላዕሊ ቀቀልጢፉ ክቕየር ይኽእል። ዘየቖጥዑኺ ዝነበሩ ነገራት ከቖጥዑኺ ይኽእሉ።

ሓደ ሓደ ግዜ ጓሂ ክስምዓኪ ወይ ብዙሕ ክትሓስቢ ትጅምሪ።

ኣብ ጾታዊ ርክብ ዝያዳ ተገዳስነት ከተርእዪ ትኽእሊ። ምናልባት ብዙሕ ጊዜ ብዛዕባ ጾታዊ ርክብ ትሕስቢ ወይ ድማ ጾታዊ ስምዒትኪ ይለዓለኪ።

ዝያዳ ጸጉሪ ኣብ ኣካላት ይህልወኪ፣ ንኣብነት ኣብ ሞንጎ ኣእዳው። ኣብ ጕርዝውና ዝያዳ ክትርህጺ ትጅምሪ።

ኣጥባት ክዓብዩ ይጅምሩ። እዚ ብምትራር ብድሕሪ ጫፍ ኣጥባት ይጅምር። ጫፍ ኣጥባት ቁሩብ ቃንዛ ክገብሩ ይኽእሉ።

ሓንቲ ጡብ ካብ እታ ሓንቲ ጡብ ቁሩብ ቀልጢፋ ክትዓቢ ድማ ልሙድ እዩ።

ቁመት ትውስኺ። ኣካላትኪ ቅርጺ ክቕይር ይኽእል ብዝያዳ ጎሎን ከብድን።

ኣካላት ቀልጢፉ ክዓቢ ክጅምር ከሎ ምጭዳድ ቆርበት ክርኣዩ ይኽእሉ። እዞም ምጭዳድ ቆርበት ሕንጻጽ ወይ ድማ ሕንፋጥ ይመስሉ። መብዛሕትኡ እዋን ምስ ግዜ ይሃሱ።

ኣብ ከባቢ ብልዕቲ ጸጉሪ ይቦቁል።

ጕድበን ከንፈር ብልዕቲን ይዓቢን ካልእ ሕብርን ቅርጽን ድማ ይሕዝ።

ነጠብጣብን ዕንፍሩርን ኣብ ንኣብነት ከንፈር ብልዕቲ ክትርእዪ ትጅምሪ።

ካብ ብልዕቲ ዝወጽእ ፈሳሲ ይጅምር። መብዛሕትኡ ግዜ እዚ እቲ ፈሳሲ ጻዕዳ ወይ ሃሳስ ብጫ ሕብሪ ኣሎዎ። እዚ ፈሳሲ ንብልዕቲ ጥሉል ይገብሮ ካብ ባክተርያ ድማ ይከላኸለሉ።

ኣብ ጕርዝውና ብልዕቲ ፍሉይ ጨና ክገብር ይጅምሩ። እዚ ካብ ርሃጽን እቲ ፈሳስን ዝተበገሰ እዩ።

ጽግያት ይጅምረኪ። ጽግያት ነፍስ ወከፍ ወርሒ ካብ ብልዕቲ ዝወጽእ ደም እዩ።

ኣብ መጀመርያ እቲ ጽግያት ኣብ ዘይስሩዕ ጊዜ ክመጽእ ይኽእል። ንኣብነት ሓንሳብ ምስ መጸ ክሳብ ካልኣይ ዝመጽእ ገለ ኣዋርሕ ክሓልፍ ይኽእል ።

ጽግያት ምጅማር ማለት ማህደር እንቓቕሖ እንቓቕሖ ከፍርዩ ጀሚሮም ማለት እዩ። እዚ ማለት ከኣ ጾታዊ ርክብ እንተፈጺምኪን ፍረ ወዲ ተባዕታይ ኣብ ብልዕትኺ እንተ ኣትዩን ጥንሲ ክትሕዚ ትኽእሊ ማለት እዩ።

ሕቶታት እንተ’ሎኪ ኾይኑ ወይ ድማ ብዝኾነ ይኹን መገዲ ጕርዝውና እንተ ከቢዱኪ ምስ ገለ ሰብ ተዛረቢ፣ ንኣብነት skolsköterskan, skolkuratorn, ወይ ዝኾነ ሰብ ኣብ ungdomsmottagning.

14 ዓመት መሊእኪ ክንስኺ ዝኾነ ምልክት ጕርዝውና እንተ ዘይተራእዩኪ ምስ skolsköterskan, ungdomsmottagning, ወይ ዝኾነ ሰብ ኣብ vårdcentral ርክብ ግበሪ። እዚ ምስ ዝኾነ ትፈልጥዮ ሰብ ክትገብርዮ ትኽእሊ ወይ በይንኺ። ኣድላዩ እንተኾይኑ ጕርዝውና ብመድሃኒት ከም ዝጅምር ወይ ከም ዝደናጕ ክግበር ይከኣል።